HAVLU ÜRETİM AŞAMALARI

Elimizi yüzümüzü yıkadıktan sonra veya duştan sonra kullandığımız havuların nasıl yapıldığını hangi tür iplikte olanların alınması gerektiğini düşünebilirsiniz. Bunun gibi sorularınıza yanıt olmaya geldim. Çoğu havlu sağlıklı olmadığı için her havluyu almanızı tavsiye etmem. O yüzden havlunun bir imalat aşamasını isterseniz bakalım ondan sonra siz hangi havluyu almayı kafanızda oluşturursunuz.

Havlu kumaş yapısı klasik manada, kumaşın bir yüzünün veya her iki yüzünün ilmekli olduğu yapıdır. Dünyada da özellikle son yıllarda havlu dokuma ve örme teknolojisindeki gelişmeler, mekanik sistemlerin yerini yavaş yavaş elektromekanik ve elektronik sistemlerin almaya başlaması sonucu ürün kalitesinin ve çeşitliliğinin arttırılması ülkemizdeki havlu kumaş üretimi sektörüne yansımıştır.

Havlu dokumacılıkta karşılaşılan en büyük sorun olan zemin ve hav gerginliklerinin dokuma boyunca eşit dağılım göstermemesi; çözgü salma sistemlerinin tümüyle elektronik kontrollü hale gelmeye başlamasıyla aşılmaya başlanmıştır. Bu da iplik gerginliklerinin mükemmel kontrolünü ve eşit hav yüksekliğini sağlamıştır ve aynı zamanda atkı sıklığının tezgah çalışması esnasında aynı kalmasının da garantisidir. Duruş periyodunda olan gerginlik relaksasyonları problem olmaktan çıkmış ve çözgü salmanın saat ibreleri yönünde, kumaş çekmenin ise buna ters yönde otomatik olarak, önceden belirlenmiş miktarda dönmesi ve çalışmaya başlarken de bu hareketlerin geri alınmasıyla; gerginlik relaksasyonları engellenmiş ve kumaş çizgisinin aynı noktada olması sağlanmıştır. Böylece başlangıç noktası hatası denilen hata problem olmaktan çıkmıştır.

Tüm bu gelişmeler ülkemizde de havlu kumaş üretici firmalar tarafından yakından takip edilmektedir ve artık ürün kalitesinin ve tezgah esnekliğinin öneminin farkına varılmaya başlanmasıyla Türkiye; son yıllarda özellikle Denizli ilindeki gelişmelerle dünyanın bir numaralı havlu kumaş üretim merkezi konumuna gelmiştir.

HAVLU DOKUMA KUMAŞ ÜRETİM TEKNOLOJİSİ

1.Havlu Dokuma Kumaşlarda Kullanılan Hammadde Özellikleri

Su emiciliği,yaş dayanıklılığı, boya alabilirliği, yıkanabilirlik ve dokunulduğunda yumuşaklık gibi istenilen özellikleri taşıyan yegane iplikler pamuk ve ketendir. Ketenin daha sert bir tutumu vardır; ancak bu, bazı durumlarda avantajdır. Ketenin fiyatının yüksek oluşu üretimi sınırlamaktadır.

Son yıllarda, özellikle de ABD’de bazı havlularda zemin dokumada Polyester-Pamuk karışımı iplikler kullanılmaktadır. Bu tip havlular sık yıkanan otel havluları gibi havlularda ekstra dayanıklılık sağlamaktadır.

Sentetik iplikleri havlu kumaşların üretiminde kullanmak için hammadde bulma sorunu yoktur. Sentetikleri tercih edilir duruma getiren, çabuk kuruma özellikleri ve ucuz olmalarıdır. Çok su çekme özelliği kazandırılamamışlardır.

Pamuk, bu çeşit dokumalar için en uygun liftir. Orta cins stapel pamuk daha çok kullanılır. Rejenere selüloz lifleri eğer ucuz ürünlere ihtiyaç duyulursa uygundur. Şişme özellikleri nedeniyle viskoz rayondan yapılmış havluların işlenmesi daha kaba olmaya meyillidir. Islak iken mukavemetleri, kuru mukavemetlerinin çok altındadır ve bu nedenle de tercih edilmezler.

2.Zemin Çözgü İplikleri

Zemin çözgüler için kullanılan iplikler ring iplikleridir. Serbest atkı gruplarının sabit geçmesi nedeniyle diğer çözgü ipliklerinden daha çok esneme özelliğine sahiptir. Bundan dolayı direkt olarak katlanmış bükümlü iplikler kullanılır. Zemin çözgüleri için bükülmüş ipliklerin seçimi teknolojik nedenlerden başka ürün kalitesinin geliştirilmesi fikriyle de ilgilidir. Zemin iplikle için tek kat iplikler daha sık kullanılmaktadır. Bunun nedeni yalnızca artan fiyatların baskısı değil, haşıl sektöründe kaydedilen ilerlemelerdir. Bu ipliklerde özellikle istenilen yüksek bükümlü olmalarıdır. Haşıl , bükülmüş zemin ipliklerine çok fazla uygulandığı için bu iplikler ev yıkamasından sonra çekmeye büyük eğilim gösterirler. Dinklenmiş havlularda, terbiyeden önce toplu parça yıkaması esnasında çekme meydana gelir ve bu, ürünün daha sık ve iyi kalitede olmasını sağlar.

Havlu dokumacılığında genellikle 20/1 ve 20/2 karde pamuk iplikleri kullanılır. Ring ipliğimi veya Open-end ipliğimi kullanılacağı ise müşteri tarafından belirtilmedikçe Open-end olarak tercih edilir. Sıklığı ise 14-23tel/cm arasındadır.

3.Hav Çözgü İplikleri

Hav ipliklerinin karakteri, havluların sabit olup olmadığını yani düzenli ilmeklerle dokunup dokunmayacağını, kadife havluluk ya da dinklenmiş havlular için bükülüp bükülmeyeceğini tayin eder. Hav ipliği olarak özellikle karde ring Ne16/1,20/1 ve 20/2 pamuk iplikleri ve nadiren aynı numaralarda Open-end iplikleri kullanılır. Hav çözgülerinin sıklığının çoğunlukla 16tel/cm olması tercih edilir. Ayrıca %20 viskon, %80 pamuk karışımı ipliklerde kullanılmaktadır.

4.Düzenli Dik İlmekleri Olan Kumaşlar ile Kadifelerin Hav İplikleri

Dik duran düzenli ilmekleri ve kadifesi olan kumaşların hav iplikleri,kıvrılmaya eğilim göstermezler. Kadife türü havlu kumaşların iplikleri, kıvrılmayı gevşetecek yoğun buhar banyosundan geçirilmelidir. Böylece ilmeklerin kesiminden sonra havın açılması daha kolay olur. Açılmamış ilmekli kadife havlularda en iyi çözüm,ipliklere gevşek bir dönüş sağlamaktadır. Böylece bükme yönünün tersine bir dönüş sağlanır.
Dönmeye eğilimi nötralize etmek için ve bunu izleyen hav açılımını garantilemek için büküm dönüşü mümkün olduğunca gevşek olmalıdır. Gevşek dönüşe bağlı olarak iplik çok açık olur. Bu, kumaşın tutumunu yumuşak, havlunun emiciliğini ise yüksek yapar.

Dik düzgün ilmekli olan kumaşlarda,hav çözgüsünün zemin kumaşla tam olarak bağlanmış olmasına dikkat edilmelidir. Zayıf bir zemin hazırlanırsa dik duran ilmekler arasından kumaşın zemin görünür, bu da hav ilmeklerinin rasgele dağılımına, bağlı, burulmuş havluların oluşumunu sağlar. Ancak bu, istenilen bir durum değildir. Bu nedenle kaba ve kalın iplikler kumaşın zemininden çok hav çözgüsü için kullanılır. Sadece kadife kumaşlar içine dahil edilecek kalitedeki kumaşlar 3 katlı kamgarn ipliklerle dokunurlar, böylece haşıllama kısa flamanların aşırı harcanması önlenir ve bu kumaşın daha az sıklıkta dokunmasıyla sonuçlanır.